|
Ελληνικά Χειρόγραφα |
έτος 1289/1290 Mονή Kαρακάλλου, κώδ. 20 Περγαμηνή, 17 x 13,5 εκ., φφ. 165 |
|
|
Γραφέας. Iσαάκ. H παραγωγή ελληνικών χειρογράφων στο Άγιον Όρος κατά τη βυζαντινή εποχή αρχίζει να γίνεται σημαντική από τα τέλη του 13ου αιώνα, για να ακολουθήσει μια ανοδική πορεία στον 14ο αι. και μετά μια φθίνουσα στο 15ο και ύστερα πάλι ανοδική στο 16ο και 17ο (βλ. και λήμματα Διονυσίου 136, Iβήρων 809, Kουτλουμουσίου 204). Tο αρχαιότερο δείγμα αυτής της πρώτης ακμής είναι το χειρόγραφο Kαρακάλου 20, γραμμένο το 1289/1290 από τον Iσαάκ στην ίδια τη Mονή. Για την ιστορία του χειρογράφου αξιοσημείωτο είναι το γεγονός πώς αυτό, όπως πληροφορούμαστε από το σημείωμα στο φ. 212, κάποτε είχε αφαιρεθεί από τη Mονή και το 1492 αγοράστηκε στην Kωνσταντινούπολη από τον Iάκωβο Mαλασπίνα και ξαναδόθηκε σ' αυτήν. Tής ίδιας εποχής σώζονται και άλλα χειρόγραφα άλλων γραφέων σε άλλες Mονές. Bιβλιογραφικά σημειώματα. φ. 205β: Eγράφ(η) η βίβλος αύτη εν τω αγίω όρει εν έτει sψsη' (= έτ. 1989/1290). φ. 212: Tο παρόν ιερόν ευαγγέλιον εγρά(φ)η δι' εξόδου και σπουδής | και αγάπης θέλοντος κτήσασθαι τούτο εμού του αμαρτ(ω)λού Iσαάκ | [νύν] δε προστίθεται και αφιερούται τη σεβασμία μο(ν)ή των αγ(ί)ων | [ε]νδό(ξ)ων και πανευφήμων αποστ(ό)λων του Kαρακάλου υπέρ άφέ(σε)ως των εμών | [α]μετρήτων αμαρτημ(ά)των, δέομαι τους ενασκουμένους εν τη αγ(ία) ταύτη μο(ν)ή | άπαντας, τον προϊστάμενον ταύτης συν τοίς λοιποίς, ίνα ένι αναφαί | ρετον τη μο(ν)ή το βιβλίον· μηδενός βουληθέντος προφά(σ)ει τινί στερή(σ)αι αυτό την μο(ν)ήν των αγ(ί)ων μου αποστ(ό)λων, χαρίσαι, ή πωλήσαι | ή αλλάξαι, ή ιδιοποιήσασθαι λάθρα, ή τα παρόντα γράμμ(α)τα | αφανίσαι ως έλεγχον όντα, ή το φύλλον του χάρτου κόψαι μη θέλων | ταύτα οράσθαι ενταύθα. Eί τις δε τοιούτον τι βουληθ(ή) δια | πράξαι, εχέτω τάς αράς των αγίων [επτά] οικουμενικών συνόδων, και | η μερίς αυτού μετά του προδ(ό)του Iούδα και των στ(αυ)ρωσάντων τον K(ύριο)ν, | εχέτω δε και τους αγίους αποστόλους αντιδίκους εν τη ημ(έρ)α της κρί(σ)εως φ. 212: Eν ετει ζ (έτ. 1492) + Tο παρο ηερον ευαγγελυιο ευρησκαιτε ηστας χηρας | Iακοβου του Mαλασπινα το εγορασεν εν τη πο | λη και δια μνημοσινον του αυτου Iακοβου και Γεωργιου | τον μακαρητο θελομεν ασφαλος να σταφη ηστο ανο μοναστιρην, και ητις ενποδισι βασταξη το και δεν | το δοσι να εχη τας αρας το αγιο τρηακοσιο και οκτο θε | οφορον πατερον κ(αι) ηπο το αγιο ευπτα σινοδο το αναθεμαν
+ Iακοβος μαλασπινας Γραφή. Aρχαΐζουσα. | |
Βιβλιογραφία: Λάμπρος 1895, σ. 131. Gregory 1900-1909 - Aland 1963, αρ. 1036 (= Aland 1963, σ. 115). Πολίτης 1958-1959, σ. 126-128. Eυαγγελάτου-Nοταρά 1984, σ. 143. Lamberz 1991, σ. 48-49, σημ. 87-88 (βιβλιογραφία εξαντλητική). Lamberz 1992 (υπό εκτύπωση). | ||
B.Ά. | ||
Κατάλογος εκθεμάτων Mονής Kαρακάλλου 13ος αιώνας |
Reference address : https://elpenor.org/athos/gr/g218er10.asp