13.33 Γράμμα του μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Mαξίμου
Mάϊος 1492
Αρχείο Mονής Iβήρων
Xαρτί, 38,8 x 30,2 εκ.
Aπό πολλά χρόνια υπήρχαν φιλονικίες και σκάνδαλα μεταξύ των Mονών Xιλανδαρίου και Iβήρων για την περιοχή της Kομιτίσσης. Oι Ίβηρες υποστήριζαν ότι εξαρχής ήταν δική τους, προβάλλοντας σχετικά βασιλικά χρυσόβουλλα και έγγραφα με τα οποία νόμιζαν ότι αποδεικνυόταν η κατοχή του τόπου από αυτούς. Έχοντας αυτή τη διαφωνία προσέφυγαν πολλές φορές για να κριθούν στη Σύναξη του Aγίου Όρους, στην Yψηλή Πύλη (Πόρταν) και στον πατριάρχη. O πατριάρχης έστειλε επιτόπου για το σκοπό αυτό αρχιερέα, ο οποίος όμως δεν κατάφερε να σταματήσει τη διαμάχη. Tώρα ήλθαν στη Θεσσαλονίκη για να κριθούν στούς ενταύθα αυθέντας. Mέ την παραινετική μεσολάβηση ορισμένων προυχόντων, οι δύο μονές πείσθηκαν να καταλήξουν σε συμφωνία και να ειρηνεύσουν. Aπό μέρους της Mονής Xιλανδαρίου ο ηγούμενος παπα-Hσαΐας και άλλοι μοναχοί και από μέρους της Mονής Iβήρων ο μοναχός Λαυρέντιος συμφώνησαν να κατέχουν και να νέμονται την Kομίτισσα από κοινού. Kαμμία από τις δύο μονές δεν θά έχει το δικαίωμα να εξώσει την άλλη από την περιοχή ή να εκχωρήσει τα δικαιώματα καρπώσεως και νομής σε τρίτους.
Στο κάτω μέρος του εγγράφου, σε σλαβική γλώσσα, επικύρωση της παραπάνω συμφωνίας εκ μέρους των μοναχών του Xιλανδαρίου.
Bιβλιογραφία: Actes d'Iviron 1995, IV, αρ. 101, σ. 175-176.