9.58 Aρχιερατικό εγκόλπιο
Δεύτερο μισό του 18ου αι.
Mονή Σίμωνος Πέτρας
Ξύλο, ασήμι επίχρυσο, πέτρες και σμάλτα
15 x 9,2 εκ.
Στη μία όψη του ξυλόγλυπτου πυρήνα του εγκολπίου εικονίζεται ο Eυαγγελισμός της Θεοτόκου, και την άλλη κατέχει έφιππος άγιος Γεώργιος στη σκηνή της δρακοντοκτονίας. O πυρήνας περικλείεται σε αστερόσχημο επίχρυσο συρματερό πλαίσιο με καρδιόσχημα σμαλτωμένα κοσμήματα. Στην περιφέρεια του πλαισίου επαναλαμβάνεται πλούσια φυτόσχημη σύνθεση από σύρμα, εμπλουτισμένη με πέτρα από υαλόμαζα και μαργαριτάρια. Στο κάτω άκρο του εγκολπίου κρέμεται ταγιαρισμένη πέτρα σε βαθύ ιώδες χρώμα (αμέθυστος;) με πλατιά φύλλα στο δέσιμο (μεταγενέστερη;).
Θέματα που αναφέρονται στον ρόλο της Θεοτόκου στην Eνσάρκωση, όπως ο Eυαγγελισμός, είναι δυνατό να συνδυασθούν με στρατιωτικούς αγίους, όπως ο άγιος Γεώργιος, στην εικονογραφία των αρχιερατικών εγκολπίων και παναγιαρίων (Radojkovic, εικ. 71a-b. Προβατάκης 1976, σ. 54-59, πίν. II). Στο εγκόλπιο αυτό η απόδοση των μορφών με αβαθές γραμμικό σκάλισμα, χωρίς όγκους, χαρακτηριστική από το τέλος του 17ου και τις αρχές του 18ου αιώνα, προσιδιάζει κυρίως σε χαρακτικά. Tο συρματερό δέσιμο παρουσιάζει μεγάλες τεχνοτροπικές και κατασκευαστικές ομοιότητες με το πλαίσιο του σταυρού αγιασμού από την ίδια μονή και ανακαλεί ανάλογα, παλαιότερα, πρότυπα της δυτικής ευρωπαϊκής τέχνης.