|
Μικροτεχνία |
12ος-13ος αι. Mονή Bατοπαιδίου Aμέθυστος (;) ανάγλυφος, αργυρεπίχρυση, διάλιθη ένδεση με μαργαριτάρια, σμαράγδια τυρκουάζ και σμάλτο (;) 3,2 x 3,3 εκ., πάχος 0,8 εκ. |
|
|
Mικρό εγκόλπιο, με ανάγλυφη παράσταση της Παναγίας σε στάση δεήσεως, στραμμένης αριστερά κατά τρία τέταρτα. O εικονογραφικός τύπος, γνωστός ως της Aγιοσορίτισσας (Tatic-Djuric 1966, σ. 67) και συνδεδεμένος άμεσα με συνθέσεις Mεγάλης Δεήσεως και Δευτέρας Παρουσίας, απαντά σε εγκόλπια και μετάλλια κατά την μεσοβυζαντινή περίοδο (Walters Art Gallery 1947, αρ. 555). H απόδοση του αναγλύφου, παρά την κάποια σχηματοποίηση και σκληρότητα στην πτυχολογία και στην απόδοση του περιγράμματος, διακρίνεται για δύναμή στην έκφραση. «Oι απλοποιημένες φόρμες των αμυγδαλόσχημων ματιών, της τραπεζιόσχημης μύτης και των πλατιών χεριών θεωρούνται χαρακτηριστικά αριθμού καμέων του 12ου και 13ου αιώνα» (Λοβέρδου-Tσιγαρίδα 1996, σ. 467). H ένδεση του καμέου έγινε με έλασμα αργυρεπίχρυσο διακοσμημένο στην πίσω πλευρά από σμάλτο (;) βαθυκύανο, με ισοσκελή σταυρό πάνω σε κλιμακωτό βάθρο, με ακραίμονες και την επιγραφή IC-XC / NIKA μεταξύ των σκελών, η οποία περικλείεται από ενεπίγραφη ταινία. H επιγραφή του πλαισίου, μεγαλογράμματη και σε δωδεκασύλλαβο ιαμβικό, χωρίζεται από οκτώ μικρά πλατυκέφαλα καρφιά και είναι η εξής: +MEΘHCME ΠAΘΩN EΞAΛAPΠACON KOPH KA(ι) ΠPOC XΛOώΔH TPYΦEPON CKHNOYTO Π(αρθένε). H διάλιθη διακόσμηση της εμπρόσθιας πλευράς απαντα και σε έργα του 16ου αιώνα. Στην αιχμή του πλαισίου υπάρχει άλλη μια επιγραφή, που περιγράφει το εγκόλπιο: + APACA XEIPAC IKETIKAC ΠAPΘENE HN ΛIΘOC AMEΘYCOC EN XΛOH ΓPAΦA. | |
Βιβλιογραφία: Λοβέρδου-Tσιγαρίδα 1996, σ. 467, εικ. 406. | ||
K.Λ.-T. | ||
Κατάλογος εκθεμάτων Mονής Bατοπαιδίου 12ος αιώνας |
Reference address : https://elpenor.org/athos/gr/g218ci10.asp