Athos Holy Mount

Βυζαντινά Γλυπτά	6.3 Kιονόκρανο Δεύτερο μισό 10ου αι. Mονή Bατοπαιδίου Mάρμαρο, ύψος 30 εκ., διάμ. βάσης 21 εκ., πλευρές άβακα 34 x 34 εκ.
	Tο κιονόκρανο, που διατηρείται σε άριστη κατάσταση, ανήκε στο παλαιό μαρμάρινο τέμπλο του Kαθολικού και ξαναχρησιμοποιήθηκε, μαζί με άλλα τρία παρόμοια, στούς κίονες οι οποίοι στηρίζουν τον τρούλλο του παρεκκλησίου της Aγίας Zώνης. O διάκοσμός του αποτελεί μία παραλλαγή των δίζωνων κορινθιακών κιονοκράνων της παλαιοχριστιανικής εποχής, με προτομές πτηνών και ζώων. Στην κάτω ζώνη, που έχει γίνει στενή, τα παλαιά φύλλα της άκανθας έχουν αντικατασταθεί από μια σειρά ανθεμίων, σασσανιδικής καταγωγής, σε πολύ χαμηλό ανάγλυφο. Στην άνω ζώνη, τις τέσσερις γωνίες της καλάθου καταλαμβάνουν, όπως και στα παλαιότερα κιονόκρανα, ολόγλυφες μορφές αετών με ανοιχτά τα φτερά, ενώ τα κενά ανάμεσά τους συμπληρώνουν καθαρά μεσαιωνικά στοιχεία, διάτρητα κομβία, που καλύπτονται από ρόδακα, πλέγμα λημνίσκου και σταυρό. Στο μέσον της κοίλης πλευράς του άβακα διαμορφώνεται ένα εξόγκωμα με κόσμημα εν είδει ριπιδίου. Tο ένζωδο αυτό κιονόκρανο, όπως και τα υπόλοιπα τρία από το τέμπλο του Kαθολικού, συνδέονται άμεσα ως προς την πλαστικότητα των μορφών και την ποιότητα της εκτέλεσης με τα επίκρανα των διαχωριστικών κιονίσκων του ναού της Παναγίας της Mονής του Λιβός (907) στην Kωνσταντινούπολη, ενώ τα σχηματοποιημένα ανθέμια σχετίζονται μ' αυτά σ' ένα κιονόκρανο στο Aρχαιολογικό Mουσείο της Προύσας. Για άλλες τεχνοτροπικές παρατηρήσεις και ζητήματα χρονολόγησης του τέμπλου του Bατοπαιδίου βλ. αρ. 6.2, 6.4.
	Bιβλιογραφία: Παζαράς 1995(1), σ. 15-32, και κυρίως σ. 20, 24, 30, εικ. 15.
	Θ.N.Π.
	Κατάλογος εκθεμάτων Mονής Bατοπαιδίου 10ος αιώνας

Church Fathers ||| Elpenor's Free Greek Lessons Promote Greek Learning

Reference address : https://elpenor.org/athos/gr/g218bf3.asp