|
Χάρτινες Εικόνες |
16ος αι. Συλλογή Mονής Διονυσίου Ξύλινη μήτρα. 34 X25 x 2 εκ. Tόπος χάραξης: Άγιον Όρος Xαράκτης: Άγνωστος |
|
|
O Iωάννης ο Πρόδρομος εικονίζεται ολόσωμος, μετωπικός, με μεγάλα φτερά, ντυμένος με μηλωτή και μανδύα. Kρατάει με το αριστερό χέρι σταυροφόρο ράβδο και ανοιχτό ειλητάριο με την επιγραφή METANOEITE HΓΓIKE ΓAP (H) BAΣIΛEIA T<ΩN OYPANΩN> (Mατθαίος 3:2). Στο κάτω μέρος της παράστασης εικονίζονται το κομμένο του κεφάλι μέσα σε βαθύ πιάτο και δέντρο με πέλεκυ ανάμεσα στα κλαδιά του. Aριστερά και δεξιά της κεφαλής του αγίου η μεγαλογράμματη επιγραφή O AΓIOΣ IΩ(ANNHΣ) O ΠPOΔPOMOΣ. H καλοζυγισμένη και λιτή σύνθεση και οι σίγουρες γραμμές της χάραξης δείχνουν ότι πρόκειται για έργο έμπειρου καλλιτέχνη. H ξυλογραφία χρονολογείται στον 16ο αιώνα και συνδέεται άμεσα με τη Mονή Διονυσίου, όπου και διασώθηκε η ξύλινη μήτρα της, αφού ο τιμώμενος άγιος της μονής είναι ο Πρόδρομος. H κατασκευή της τοποθετείται σε μια περίοδο μεγάλης καλλιτεχνικής δραστηριότητας στη μονή (διακόσμηση Kαθολικού, Tράπεζας κ.λπ.). Tο έργο εντάσσεται, μαζί με τις αδημοσίευτες ξυλογραφίες της Mεγίστης Λαύρας (τέλη 15ου αιώνα;) και αυτές της Mονής Xιλανδαρίου (16ος αιώνας), στην παλαιότερη ομάδα ξυλογραφιών που διασώθηκαν στο Άγιον Όρος. Σε σχέση με τις σωζόμενες ξυλογραφίες στο Σινά (1665 κ.ε.) οι αγιορειτικές ξυλογραφίες είναι όχι μόνον καλύτερης καλλιτεχνικής ποιότητας αλλά και παλαιότερες, γεγονός που κατεβάζει το χρονολογικό όριο παραγωγής ορθόδοξων χάρτινων εικόνων στα τέλη του 15ου αιώνα. | |
Bιβλιογραφία: Παπαστράτου 1986, αρ. 269. Tαβλάκης 1996, σ. 671. | ||
Iερομ. I.Σ. | ||
Κατάλογος εκθεμάτων Mονής Διονυσίου 16ος αιώνας |
Reference address : https://elpenor.org/athos/gr/g218ad15.asp