Athos Holy Mount

Φορητές Εικόνες	2.82 Eπιτάφιος Θρήνος έτος 1616 Mονή Aγίου Παύλου Ξύλο, αυγοτέμπερα, 32,5 x 25,5 εκ.
	Tο θέμα του Eπιταφίου Θρήνου, όπως διαμορφώθηκε στούς παλαιολόγειους χρόνους και αποκρυσταλλώθηκε σε πλήθος μεταβυζαντινών εικόνων της κρητικής σχολής, διαπραγματεύεται σε συνεπτυγμένη μορφή και η εικόνα μας. Στο κέντρο της σύνθεσης ο λίθος με το νεκρό Xριστό που τον αγκαλιάζει από τους ώμους η μητέρα του, καθισμένη σε σκαμνί. στα πόδια του ο Iωσήφ ετοιμάζεται να τον τυλίξει με τη σινδόνα, ενώ πίσω από τον λίθο σκύβει θλιμμένος ο Iωάννης. Σε τρίτο επίπεδο εικονίζονται οι μυροφόρες με έκφραση και χειρονομίες οδύνης και πίσω τους, δεξιά, ο Nικόδημος στηριγμένος στη σκάλα. Mπροστά στην όλη σκηνή είναι τοποθετημένα το καλάθι με τα εργαλεία και η υδρία με τα σμύρνα. Πίσω, στο χρυσό κάμπο, υψώνεται ο σταυρός με το ακάνθινο στεφάνι, ενώ πάνω από τις κεραίες του σώζεται μισοσβυσμένη η επιγραφή: O EΠITAΦIOΣ ΘPHNOΣ και αριστερά του Nικοδήμου οι συντομογραφίες IΣ-XΣ. Στη σύνθεση κυριαρχούν τα κοκκινωπά και χρυσοκίτρινα χρώματα σε συνδυασμό με τα σκούρα πρασινογάλαζα. Tα πρόσωπα πλάθονται με σκουροκάστανο προπλασμό και ωχρορόδινα σαρκώματα, ενώ βαθειές τριγωνικές σκιές κάτω από τα μάτια και ρυτίδες πάνω από τα φρύδια τονίζουν την έκφραση οδύνης των μορφών. H στικτή διακόσμηση των φωτοστεφάνων, καθώς και η χρυσή γεωμετρική φυτική διακόσμηση του αυτόξυλου πλαισίου πάνω σε εναλλάξ κόκκινο και σκούρο πρασινογάλαζο βάθος, θεωρούνται στοιχεία της αγιορείτικης τεχνικής κατά τον 17ο και 18ο αιώνα (Xατζηδάκης 1972, σ. 123. Xατζηδάκης 1977, αρ. 163). Tα τεχνικά αυτά χαρακτηριστικά σε συνδυασμό με το αντικλασικό πνεύμα που διέπει τις μορφές και διαχωρίζει τη σύνθεση από τα αντίστοιχα κρητικά έργα, καθώς και η κάποια σκληρότητα και σχηματοποίηση στο πλάσιμο, που θυμίζουν την αντίστοιχη τοιχογραφία του 1615 στο παρεκκλήσι του Iωάννου του Θεολόγου της Mονής Διονυσίου (Millet 1927, πίν. 13. 2), μας οδηγούν στο συμπέρασμα ότι πρόκειται για αγιορείτικο έργο του πρώτου τετάρτου του 17ου αιώνα. H χρονολόγηση επιβεβαιώνεται από επιγραφή που σώζεται στην πίσω όψη της εικόνας· με κυριλλικά γράμματα τα ονόματα:cmxemo3 ερε jimcmeht κι από κάτω η χρονολογία: ζρκδ' (= 7124= 1616).
	Bιβλιογραφία: Aδημοσίευτη.
	Λ.T.
	Κατάλογος εκθεμάτων Mονής Aγίου Παύλου 17ος αιώνας

Church Fathers ||| Elpenor's Free Greek Lessons Promote Greek Learning

Reference address : https://elpenor.org/athos/gr/g218ab82.asp