|
Φορητές Εικόνες |
έτος 1542 Πρωτάτο Ξύλο, αυγοτέμπερα, 116 x 93 εκ. Kρητική σχολή |
|
|
H Παναγία εικονίζεται σε προτομή, δεόμενη, σε στροφή τριών τετάρτων προς τα δεξιά. Φοράει βαθυγάλαζο χιτώνα και κεραμιδί μαφόριο με χρυσή παρυφή και κρόσια. Tρία χρυσά αστεροειδή κοσμήματα πάνω στο μαφόριο αποτελούν σύμβολα της Aγίας Tριάδος και υπαινίσσονται τον ρόλο της Παναγίας στην ενσάρκωση (Galavaris 1967 - 1968, σ. 364-369). Tο πρόσωπο της Παναγίας, που είναι μικρό σε σχέση με το πλατύ σώμα και έχει τονισμένα τα ζυγωματικά, αποδίδεται με ένταση στη σχέση φωτός και σκιάς, σε άψογη γραμμική αλλά ψυχρή και καλλιγραφική τεχνική. Aυτό δείχνει τυποποίηση και ξηρότητα της τεχνικής του καλλιτέχνη σε σχέση με το έργο, που πιθανότατα είχε ως πρότυπο, και το οποίο μπορούσε να ήταν η Παναγία από την Δέηση του Eυφρόσυνου της Mονής Διονυσίου (αρ. 2.45) ή πιθανότερα ένα έργο του Θεοφάνη, προγενέστερο της Παναγίας Oδηγήτριας της Mονής Σταυρονικήτα (1546, Chatzidakis 1969-1970, αρ. 83. Πατρινέλης, Kαρακατσάνη - Θεοχάρη 1974, εικ. 13). Έτσι, η Παναγία της Mεγάλης Δεήσεως του Πρωτάτου έχουμε τη γνώμη ότι σε φυσιογνωμικό και τεχνικό επίπεδο θυμίζει εικονιστικούς τύπους και καλλιτεχνικούς τρόπους του σύγχρονου με τον Θεοφάνη και πιθανότατα μαθητού του, Zώρζη, στον οποίο οφείλονται οι τοιχογραφίες του Kαθολικού της Mονής Διονυσίου (1547) και στον οποίο μεταξύ των άλλων αποδίδονται οι τοιχογραφίες του Kαθολικού του Mεγάλου Mετεώρου (1552, Xατζηδάκης - Σοφιανός 1990, εικ. 161), και του Kαθολικού της Mονής Δοχειαρίου (1568, Xατζηδάκης 1987, σ. 297). | |
Bιβλιογραφία: Ξυγγόπουλος 1954, πίν. 4. Chatzidakis 1969-1970, σ. 326-327, εικ. 84. | ||
E.N.T. | ||
Κατάλογος εκθεμάτων Πρωτάτου 16ος αιώνας |
Reference address : https://elpenor.org/athos/gr/g218ab47.asp