1.4 Άγιος Αθανάσιος
έτος 1447
Μονή Αγίου Παύλου
Νωπογραφία, 54 x 45 εκ.
Το απόσπασμα αυτό της τοιχογραφίας, στο οποίο εικονίζεται ο άγιος Αθανάσιος ο Αθωνίτης, προέρχεται, πιθανότατα, από τη διακόσμηση του παλαιού Καθολικού της Μονής Αγίου Παύλου το οποίο κτίστηκε στα 1447 από τον Σέρβο ηγεμόνα G. Brancovic (Millet - Pargoire - Petit 1904, αρ. 426, σ. 143) και κατεδαφίστηκε στα 1839. Το κεφάλι αυτό του Αγίου ακολουθεί πιστά, στον 15ο αιώνα, τον εικονιστικό τύπο του αγίου Αθανασίου του Αθωνίτη, που σώζεται σε έργα της λεγόμενης «μακεδονικής σχολής», όπως είναι οι τοιχογραφίες στο ναό του Πρωτάτου στο Αγιον Ορος (Millet 1972, πιν. 54.3). Ωστόσο, στην τοιχογραφία της μονής του αγίου Παύλου, είναι εμφανής η σχηματοποίηση των όγκων, η ακαμψία των γραμμών και η ξηρότητα της ζωγραφικής, σε σχέση με τα πρότυπα που ακολουθεί, το κεφάλι του αγίου Αθανασίου στη Μονή του Αγίου Παύλου που έχει ιδιαίτερη σημασία, γιατί, καθώς προέρχεται από ένα ακριβώς χρονολογημένο σύνολο, απηχεί τάσεις ζωγραφικής κατά το δεύτερο τέταρτο του 15ου αιώνα στο Αγιον Ορος και τη Μακεδονία, που συνδέονται με επιστροφή σε πρότυπα της «μακεδονικής σχολής».